Καταρρίπτοντας το μύθο της «καλύτερης διατροφής»: Προσαρμογή του διατροφικού σας προγράμματος για βέλτιστη υγεία.

28 Ιουλίου, 2023

Στην προσπάθειά μας για απώλεια κιλών, καλύτερης υγείας και ευεξίας, συχνά ανακαλύπτουμε διάφορα διατροφικά προγράμματα που υπόσχονται μεταμορφωτικά αποτελέσματα. Μεταξύ των δημοφιλών διεκδικητών είναι οι δίαιτες Κέτο, Dukan, αυτή της Διαλείπουσας Νηστείας (Intermittent Fasting), η Μεσογειακή και πολλές άλλες. Κάθε μία από αυτές έχει τα δικά της πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, αλλά είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι δεν υπάρχει λύση που να ταιριάζει το ίδιο σε όλους όταν πρόκειται για τη διατροφή.

Συγκεντρώσαμε για εσάς, τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες και σας τα παρουσιάζουμε:

1. Κετογονική δίαιτα

Τι είναι: Η Κετογονική δίαιτα είναι ένα χαμηλό σε υδατάνθρακες και υψηλό σε λιπαρά διατροφικό πρόγραμμα που σχεδιάστηκε αρχικά για την αντιμετώπιση της επιληψίας. Συμβάλει στην καύση του λίπους, χωρίς όμως να υπάρχει έντονο το αίσθημα της πείνας. Ο περιορισμός της πρόσληψης υδατανθράκων, σε αρκετά χαμηλά επίπεδα, προκαλεί στο σώμα την παραγωγή κετονών. Η δίαιτα δίνει έμφαση στα υγιεινά λιπαρά, όπως το αβοκάντο, τους ξηρούς καρπούς και το ελαιόλαδο, ενώ περιορίζει τα πλούσια σε υδατάνθρακες τρόφιμα, όπως τα δημητριακά και τα αμυλούχα λαχανικά.

Τα υπέρ: Υπάρχουν πολλά υποστηρικτικά επιχειρήματα υπέρ της Κετογονικής Δίαιτας, όπως η μείωση του σωματικού βάρους, η βελτίωση της ευεξίας και της ενέργειας, η αύξηση της αντοχής και η βελτίωση της γενικής λειτουργίας του εγκεφάλου. Επιπλέον, μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ορισμένων χρόνιων παθήσεων, όπως η διαβήτης τύπου 2, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και ορισμένα μεταβολικά σύνδρομα.

Τα κατά: Σε ορισμένες περιπτώσεις, ο αυστηρός περιορισμός των υδατανθράκων μπορεί να είναι δύσκολο να ακολουθηθεί μακροπρόθεσμα. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι η εξάλειψη ολόκληρων ομάδων τροφίμων από τη διατροφή μας, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών, όπως οι φυτικές ίνες και ορισμένες βιταμίνες και μέταλλα.

2. Δίαιτα Dukan

Τι είναι: Η δίαιτα Dukan βασίζεται σε τέσσερα στάδια: την επίθεση (attack – PP), την περίοδο κρουαζιέρας (Croisière – PV), την σταθεροποίηση και την περίοδο διατήρησης. Στην αρχή, η δίαιτα επικεντρώνεται σε τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε πρωτεΐνη και χαμηλή περιεκτικότητα σε λίπος, με κύριο στόχο την γρήγορη απώλεια βάρους. Σταδιακά, προσθέτετε περισσότερα τρόφιμα στη διατροφή σας.

Τα υπέρ: Οι αρχικές φάσεις μπορούν να οδηγήσουν σε ταχεία απώλεια βάρους λόγω της αυστηρής εστίασης στην πρωτεΐνη. Επιπλέον, η δομημένη προσέγγιση των τεσσάρων φάσεων παρέχει σε όσους την επιλέξουν μια σαφή πορεία που μπορούν να ακολουθήσουν, προσφέροντάς τους μια αίσθηση κατεύθυνσης και προόδου.

Τα κατά: Η εστίαση της συγκεκριμένης δίαιτας στην πρωτεΐνη μπορεί να οδηγήσει σε μη επαρκή πρόσληψη υγιεινών λιπών και υδατανθράκων, προκαλώντας δυνητικά ανισορροπίες θρεπτικών συστατικών.

3. Διαλείπουσα Νηστεία (intermittent fasting)

Τι είναι: Η διαλείπουσα νηστεία δεν είναι μια παραδοσιακή δίαιτα, αλλά μάλλον ένα διατροφικό πρότυπο που εναλλάσσεται μεταξύ περιόδων φαγητού και νηστείας. Υπάρχουν διάφορες προσεγγίσεις, όπως η μέθοδος 16/8 (16 ώρες νηστεία, 8 ώρες παράθυρο φαγητού) ή η μέθοδος 5:2 (τρώτε κανονικά για πέντε ημέρες, περιορίζοντας τις θερμίδες για δύο μη διαδοχικές ημέρες).

Τα υπέρ: Μπορεί να ενσωματωθεί εύκολα σε διάφορους τρόπους ζωής. Ένα από τα πιθανά οφέλη της για την υγεία είναι ότι μπορεί να βελτιώσει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, την υγεία του εγκεφάλου και τη μακροζωία. Αρκετά είναι τα οφέλη της και στις διατροφικές συνήθειες καθώς μπορεί να ενθαρρύνει την προσεκτική διατροφή και να μειώσει το τσιμπολόγημα κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τα κατά: Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι περίοδοι νηστείας μπορεί να οδηγήσουν σε ευερεθιστότητα, χαμηλή ενέργεια ή έντονη πείνα, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη διατήρησή της. Εάν δεν είστε προσεκτικοί κατά τη διάρκεια του διατροφικού παραθύρου, υπάρχει ο κίνδυνος να καταναλώσετε υπερβολικές θερμίδες, αναιρώντας τα όποια πιθανά οφέλη αποκτήσατε.

4. Μεσογειακή Διατροφή (Mediterranean diet)

Τι είναι: Η Μεσογειακή Διατροφή είναι ένα διατροφικό πρότυπο που βασίζεται στις παραδοσιακές διατροφικές συνήθειες των χωρών της Μεσογείου, όπως η Ελλάδα, η Ιταλία, η Ισπανία και ο Λίβανος. Στη Μεσογειακή Διατροφή, η κατανάλωση κόκκινου κρέατος περιορίζεται στο ελάχιστο και η πρόσληψη γαλακτοκομικών είναι μέτρια και αποτελείται από πηγές υψηλής ποιότητας, όπως το γιαούρτι και τα τυριά.

Τα υπέρ: Η συγκεκριμένη διατροφή ξεχωρίζει για τα οφέλη της στην υγεία και την ευεξία, και έχει αναγνωριστεί ως μια υγιεινή προσέγγιση διατροφής. Έχει συνδεθεί με τη μείωση των καρδιαγγειακών παθήσεων. Περιλαμβάνει τη συχνή κατανάλωση ψαριών, πλούσιων σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ενώ περιορίζει την κατανάλωση κόκκινου κρέατος, το οποίο έχει συνδεθεί με υψηλότερο κίνδυνο για καρδιαγγειακές παθήσεις και καρκίνο.

Τα κατά: Παρά τα οφέλη της για την υγεία, μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση του σωματικού βάρους, εάν δεν ελέγχεται το μέγεθος των μερίδων και η πρόσληψη θερμίδων. Άτομα με συγκεκριμένους διατροφικούς περιορισμούς, τροφικές αλλεργίες ή παθήσεις μπορεί να δυσκολευτούν να προσαρμόσουν τη διατροφή στις ανάγκες τους.

5. If it fits your macros (IIFYM)

Τι είναι: Η δίαιτα “If It Fits Your Macros” (IIFYM), γνωστή και ως ευέλικτη δίαιτα, είναι μια διατροφική προσέγγιση που επικεντρώνεται στην επίτευξη συγκεκριμένων στόχων για τα μακροθρεπτικά συστατικά (πρωτεΐνες, υδατάνθρακες και λίπη), επιτρέποντας παράλληλα την ευελιξία των τροφίμων εντός αυτών των κατευθυντήριων γραμμών.

Τα υπέρ: Προσφέρει μια πιο ευέλικτη προσέγγιση στη διατροφή, προσαρμόζοντας τις ατομικές προτιμήσεις και διευκολύνοντας την τήρηση της δίαιτας μακροπρόθεσμα. Στη συγκεκριμένη δίαιτα δεν υπάρχουν περιορισμοί στα τρόφιμα, καθιστώντας την λιγότερο περιοριστική και πιο βιώσιμη για ορισμένα άτομα. Καθώς δεν είναι υπερβολικά περιοριστική, η IIFYM αποτρέπει το αίσθημα στέρησης και μειώνει την πιθανότητα συμπεριφορών αδηφαγίας.

Τα κατά: Ενώ τα μακροθρεπτικά συστατικά είναι σημαντικά για τον οργανισμό, η αποκλειστική εστίαση σε αυτά μπορεί να παραμελήσει τα βασικά μικροθρεπτικά συστατικά, όπως τις βιταμίνες και τα μέταλλα που είναι απαραίτητα για τη συνολική υγεία. Στην IIFYM δεν υπάρχει διάκριση μεταξύ των γευμάτων με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά και των πρόχειρων γευμάτων, με κίνδυνο να οδηγήσει ενδεχομένως σε κακές διατροφικές επιλογές.

6. Vegan διατροφή (veganism) 

Τι είναι: Η vegan διατροφή, θεωρείται τρόπος ζωής με στόχο την αποχή από την κατανάλωση ζωικών προϊόντων και υποπροϊόντων, αποκλείοντας όλα τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης, όπως το κρέας, τα γαλακτοκομικά, τα αυγά και το μέλι.

Τα υπέρ: Μια καλά σχεδιασμένη vegan διατροφή έχει γενικά χαμηλότερο αποτύπωμα άνθρακα και μειωμένες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, καθώς απαιτεί λιγότερη γη, νερό και πόρους σε σύγκριση με τη ζωική γεωργία. Όταν ακολουθείται σωστά, μπορεί να είναι πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και όσπρια, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη υγεία της καρδιάς, χαμηλότερο κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου και καλύτερη διαχείριση του βάρους.

Τα κατά: Απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή για να διασφαλιστεί το σωστό διατροφικό πρόγραμμα. Δεν ευδοκιμούν όλοι με μια vegan διατροφή και ορισμένα άτομα μπορεί να αντιμετωπίζουν δυσκολίεςμε την πέψη ή άλλα προβλήματα υγείας όταν αποφεύγουν ορισμένα ζωικά προϊόντα.

7. Paleo

Τι είναι: Η δίαιτα Paleo, συντομογραφία της παλαιολιθικής δίαιτας, είναι μια διατροφική προσέγγιση εμπνευσμένη από τις υποτιθέμενες διατροφικές συνήθειες των αρχαίων προγόνων μας κατά την παλαιολιθική εποχή. Επικεντρώνεται στην υψηλή πρόσληψη πρωτεΐνης και ακόρεστων λιπαρών οξέων και στη μειωμένη πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων και υδατανθράκων.

Τα υπέρ: Προωθεί την κατανάλωση τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε θρεπτικά συστατικά, όπως φρούτα, λαχανικά, ξηροί καρποί, σπόροι και άπαχο κρέας, τα οποία μπορούν να παρέχουν βασικές βιταμίνες και μέταλλα στον οργανισμό. Επιπλέον ενθαρρύνει πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες και οδηγεί σε απώλεια βάρους, βελτιωμένο έλεγχο του σακχάρου στο αίμα και στην αντιμετώπιση πιθανές τροφικών δυσανεξιών.

Τα κατά: Ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων τροφίμων, όπως τα δημητριακά και τα γαλακτοκομικά, μπορεί να οδηγήσει σε ανεπάρκεια ορισμένων θρεπτικών συστατικών, όπως το ασβέστιο, η βιταμίνη D και οι φυτικές ίνες.

Υπάρχει τελικά «καλύτερη διατροφή»;

Η αναζήτηση της “καλύτερης διατροφής” συχνά αφήνει τα άτομα να αισθάνονται εξουθενωμένα και μπερδεμένα. Η αλήθεια είναι ότι καμία δίαιτα δεν μπορεί να καλύψει καθολικά τις ανάγκες και τους στόχους μας. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι μια βιώσιμη και υγιεινή προσέγγιση της διατροφής έγκειται στις εξατομικευμένες διατροφικές επιλογές. Πριν ξεκινήσετε οποιαδήποτε δίαιτα, είναι ζωτικής σημασίας να συμβουλευτείτε έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας ή έναν εγγεγραμμένο διαιτολόγο.

Τελικά, φαίνεται να καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι η καλύτερη δίαιτα είναι αυτή που ευθυγραμμίζεται με τον τρόπο ζωής σας, σας προσφέρει χαρά και υποστηρίζει τους συνολικούς στόχους σας για την υγεία και την ευεξία. Στη Fitness Meals συνδυάζουμε τη γεύση με την υγιεινή διατροφή και βρισκόμαστε δίπλα σου σε όποιο διατροφικό πλάνο και να ακολουθήσεις. Φτιάξε σήμερα κιόλας το πλάνο σου, με εβδομαδιαία ή μηνιαία επιλογή και απόλαυσε υγιεινά και γευστικά γεύματα, διαμορφωμένα σύμφωνα με τις προσωπικές σου ανάγκες.