Η προσπάθεια απώλειας βάρους συνιστά αγώνα Μαραθωνίου και όχι ταχύτητας. Στο εν λόγω εγχείρημα επιστρατεύονται συχνά μέθοδοι και μοτίβα διατροφής που υιοθετούνται ειδικά τα τελευταία χρόνια που θεωρούνται πολλές φορές αιρετικά ή πρωτοπόρα. Σε κάθε περίπτωση σε μία από τις δύο κατηγορίες ενδεχομένως να υπάγεται και η δίαιτα Ντουκάν.
Ιδρυτής και θεμελιωτής της είναι ο Γάλλος Γιατρός-Διατροφολόγος Πιερ Ντουκάν, ο οποίος ισχυρίστηκε πως η μέθοδός του είναι άρτια σχεδιασμένη και πηγάζει από πολυετείς μελέτες και συγκεκριμένα περί τα 40 έτη. Ανορθόδοξη ή μη, σαφώς και προσιδιάζει σε άλλα γνωστά διατροφικά μοτίβα, που έχουν ως προεξάρχον μακροθρεπτικό συστατικό την πρωτεΐνη. Ο αποκλεισμός ολόκληρων ομάδων τροφίμων, όπως τα φρούτα και τα αμυλούχα λαχανικά, για εβδομάδες είναι κάτι αξιοσημείωτο, που ενδέχεται να επηρεάσει με τον ένα ή τον άλλον τρόπο το διαιτώμενο.
Υδατάνθρακες
Συνιστά ένα από τα τρία μακροθρεπτικά συστατικά της διατροφής μας. Ένα γραμμάριο υδατάνθρακα αποδίδει 4 θερμίδες. Πηγές που είναι χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη, δηλαδή ανεβάζουν σταδιακά το σάκχαρο του αίματος, όπως τα δημητριακά ολικής άλεσης ή το αναποφλοίωτο ρύζι, έχουν ευεργετική επίδραση στον οργανισμό. Ωστόσο, πηγές ζάχαρης οι οποίες είναι σχεδόν παντού, ειδικά στη σύγχρονη βιομηχανία τροφίμων, ανεβάζουν απότομα τη γλυκόζη του αίματος. Τις τελευταίες δεκαετίες, με την αυξημένη προτίμηση σε πρόχειρο φαγητό που είναι και οικονομικά πιο προσιτό, το έδαφος κερδίζουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα και η εισαγωγή της ζάχαρης σε αυτά.
Φάσεις της δίαιτας Ντουκάν
Η δίαιτα Dukan στηρίζεται στο ότι η μείωση τροφίμων πλούσιων σε υδατάνθρακα θα μειώσει το σάκχαρο του αίματος και θα βοηθήσει στην εύρυθμη παραγωγή της ινσουλίνης. Περιλαμβάνει 4 φάσεις. Σαφώς και οι δύο πρώτες είναι αρκετά περιοριστικές, οι 2 ακόλουθες, όμως, παρουσιάζουν μία μέθοδο για το πώς θα διατηρηθεί το μειωμένο σωματικό βάρος, το οποίο είναι και το ζητούμενο. Σαφώς, και το αναγκαίο είναι να επιτευχθεί η μείωση του βάρους, αλλά θα πρέπει να θυμόμαστε ότι επιτυχημένη δίαιτα είναι εκείνη που οδήγησε σε μείωση του σωματικού βάρους κατά τουλάχιστον 10% και το αποτέλεσμα διατηρήθηκε για τουλάχιστον 1 χρόνο.
Τα δύο πρώτα στάδια αφορούν το πώς θα μειωθεί το σωματικό βάρος. Τα δύο επόμενα εστιάζουν στη διατήρησή του. Είναι γεγονός ότι πρόκειται για μια δύσκολη -ως προς τη συμμόρφωση- δίαιτα που απαιτεί χρόνο και προσήλωση από τον διαιτώμενο.
Φάση 1 ή «επίθεση»
Διαρκεί 2 με 10 μέρες ανάλογα με το αρχικό βάρος. Ως επιλογές, είναι οι άλιπες πηγές πρωτεΐνης, όπως το άπαχο κρέας, το ψάρι, το τυρί κότατζ, το γιαούρτι, οι ομελέτες, ενώ η πηγή υδατανθράκων που κυριαρχεί είναι το πίτουρο βρώμης. Στα μη επιτρεπτά τρόφιμα είναι το μέλι, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα όσπρια, τα ζυμαρικά, το ρύζι, οι ξηροί καρποί και τα αναψυκτικά. Το πίτουρο βρώμης συντελεί τρεις δράσεις. Επιτείνει το αίσθημα του κορεσμού, χαμηλώνει την LDL χοληστερόλη και επιβραδύνει την απορρόφηση της πρωτεΐνης και των υδατανθράκων. Συστήνονται παράλληλα τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό και 20 λεπτά γρήγορο περπάτημα την ημέρα.
Φάση 2 ή «κρουαζιέρα»
Πλέον προστίθενται λαχανικά, τα οποία όμως δεν είναι αμυλούχα δηλαδή δεν περιλαμβάνονται οι πατάτες, τα φασολάκια, ο αρακάς, το καλαμπόκι και τα παντζάρια. Δεν περιλαμβάνεται επίσης το αβοκάντο. Το πίτουρο βρώμης στη Dukan δίαιτα παραμένει ως επιλογή. Η μέθοδος με την οποία τα λαχανικά επιστρατεύονται είναι η εξής: Μια μέρα παραμένει το μοτίβο που ακολουθείται στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα της φάσης 1 με την άλιπη πρωτεΐνη και το πίτουρο και μία μέρα συνυπάρχει με τα λαχανικά. Η διάρκεια της δεύτερης φάσης διαρκεί μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος του επιθυμητού βάρους. Συστήνονται, παράλληλα, τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό και 30 λεπτά γρήγορο περπάτημα την ημέρα.
Φάση 3 ή «παγίωση»
Συνιστά την πιο κρίσιμη και καθοριστική φάση στη Dukan δίαιτα. Πλέον, προστίθενται δύο φέτες ψωμί την ημέρα και ένα φρούτο. Η διάρκειά της είναι 10 ημέρες για κάθε κιλό που χάθηκε. Δηλαδή, αν κάποιος έχει χάσει στις 2 πρώτες φάσεις 20 κιλά, θα μείνει στην «παγίωση» για 200 μέρες. Χωρίζεται σε δύο μισά. Δηλαδή αν πάρουμε το παράδειγμα των 200 ημερών, στις πρώτες 100 θα έχει ένα ελεύθερο γεύμα την εβδομάδα το οποίο τονίζεται πως είναι σημαντικό να μένει σε «λογικά πλαίσια» και το δεύτερο μισό, επί παραδείγματι τις προσεχείς εκατό μέρες επιτρέπονται 2 ελεύθερα γεύματα την εβδομάδα.
Φάση 4 ή «σταθεροποίηση»
Πρόκειται για την τέταρτη και τελευταία φάση στη δίαιτα Ντουκάν, την οποία ο διαιτώμενος ακολουθεί για το υπόλοιπο της ζωής του. Επιτρέπονται όλα τα τρόφιμα, αρκεί να παραμείνει στο διαιτολόγιο για μία φορά την εβδομάδα η πρωτεϊνική πρόσληψη αυξημένη και στα καθιερωμένα για την εν λόγω δίαιτα, επίπεδα.
Η «άλλη» όψη
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι πρόκειται για δίαιτα αποκλεισμού τροφίμων και ακριβώς για αυτόν τον λόγο εγκυμονεί κινδύνους. Αξίζει να αναφερθεί η μελέτη στην οποία συμμετείχαν 51 γυναίκες ηλικίας 19 έως 64 ετών που είχαν υιοθετήσει τη δίαιτα Dukan, και ερωτήθηκαν με ατομική συνέντευξη. Ζητήθηκε από τις γυναίκες αυτές να παρέχουν τυπικά μενού από κάθε φάση της διατροφής τους. Η ποσοτική αξιολόγηση της διατροφικής πρόσληψης επιτεύχθηκε με ένα επίσημα χρησιμοποιούμενο «Φωτογραφικό άλμπουμ με τρόφιμα και πιάτα», όπως σχεδιάστηκε κατά παραγγελία από το Εθνικό Ινστιτούτο Τροφίμων και Διατροφής (IZZ) στη Βαρσοβία. Σημειωτέον ότι στην Πολωνία η δίαιτα αυτή χαίρει μεγάλης απήχησης.
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι: Η πρόσληψη πρωτεϊνών σε όλα τα άτομα ήταν υπερβολική, ιδιαίτερα εκείνες ζωικής προέλευσης σε σύγκριση με τα συνιστώμενα διατροφικά πρότυπα. Αντίθετα, η πρόσληψη υδατανθράκων ήταν χαμηλή λόγω της κακής κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών. Η πρόσληψη μετάλλων και βιταμινών αποκάλυψε υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, σίδηρο και βιταμίνες A, D και B2, αλλά χαμηλή βιταμίνη C και φυλλικό όξυ. Η μέση μείωση βάρους των γυναικών μετά από 8-10 εβδομάδες δίαιτας ήταν περίπου 15 κιλά.
Η πλεονάζουσα πρόσληψη πρωτεϊνών μπορεί να επιφέρει υπερβολικό φόρτο στους νεφρούς και ενδεχόμενες βλάβες σε αυτούς. Άλλο αξιοσημείωτο μειονέκτημα της συγκεκριμένης δίαιτας, είναι η έλλειψη βιταμινών όπως η βιταμίνη C, που συντελεί πληθώρα ρόλων στον οργανισμό, όπως αντιοξειδωτική δράση, προστασία από κρυολόγημα, καρκίνο, καταρράκτη και σύνθεση κολλαγόνου και καρνιτίνης. Τέλος, η έλλειψη φυλλικού οξέος που είναι καταλυτικό για την αιμοποίηση, τη σύνθεση του DNA και την εύρυθμη λειτουργία του νευρικού συστήματος συγκαταλέγεται στα μειονεκτήματα της δίαιτας Dukan. Φυσικά, για να έχεις εικόνα, θα ακολουθήσει σχετικά με τη δίαιτα Ντουκάν ένα πρόγραμμα εβδομάδας για να έχεις εικόνα του τι σημαίνει.
Βιβλιογραφία:
Assessment of food intakes for women adopting the high protein Dukan diet
10.1016/j.jemermed.2014.06.020
10.5830/CVJA-2014-063
